سولفات روی یک ترکیب معدنی با فرمول مولکولی ZnSO4 است که به عنوان ویتریول سفید در صنایع مختلف شناخته شده است. این ماده سفید رنگ و بی بو در آب محلول بوده و غیر قابل احتراق می باشد که در طی تجزیه این ماده شیمیایی، گازهای سمی اکسید روی و اکسیدهای گوگرد آزاد می‌شود. از این ماده اغلب به عنوان مکمل در داروها به منظور پیشگیری و درمان کمبود روی استفاده می‌شود.
کاربرد های سولفات روی
1. کاربرد سولفات روی در پزشکی
از سولفات روی در پزشکی به منظور درمان کمبود روی برای افرادی که این ماده را به عنوان یک مکمل غذایی استفاده می کنند، کاربرد دارد. از خطرات این دارو می‌توان به عوارض جانبی بیش از حد آن اشاره کرده که شامل درد معده، استفراغ، سردرد و خستگی است. قابل ذکر است که از روی سولفات برای درمان آکنه هم می‌توان استفاده کرد.
2. روی سولفات در صنعت
پرمصرف‌ترین شکل سولفات در صنعت، روی سولفات هپتا هیدرات است که در ساخت ریون به عنوان یک منعقد کننده استفاده می‌شود. از طرفی دیگر، سولفات روی به عنوان یک الکترولیت برای آبکاری روی استفاده می‌شود.
3. کاربرد سولفات روی در کشاورزی
سولفات روی در خوراک دام، تولید کود و اسپری‌های مخصوص گیاهان استفاده می‌شود. این ماده مانند بسیاری از ترکیبات دارای روی می‌تواند برای تنظیم رشد خزه کاربرد داشته باشد.
4. روی سولفات برای حیوانات
روی همچنین یک ماده مغذی ضروری برای حیوانات است. اما نکته قابل توجه در این است که مصرف بیش از حد آن می‌تواند باعث استفراغ، بی اشتهایی، افسردگی، رنگ زرد پوست، افزایش ضربان قلب و تغییرات شیمیایی در خون حیوانات شود.
بیشتر بخوانید: روی سولفات در زاج
مشخصات فیزیکی و شیمیایی سولفات
این ماده معدنی جزء سولفات فلزها به شمار می‌رود که حاوی یون‌های Zn2+ است. وزن مولکولی سولفات روی، بسته به شکل آن متفاوت خواهد بود.
- جرم مولکولی سولفات روی بدون آب 47/161 گرم در مول
- سولفات روی به صورت مونوهیدرات 47/179 گرم بر مول
- سولفات روی به صورت هپتا هیدرات 53/287 گرم در مول
- چگالی سولفات روی حدود 3.54 گرم بر سانتی‌متر مکعب
- نقطه جوش سولفات روی در 740 درجه سانتی‌گراد
- نقطه ذوب سولفات روی 680 درجه سانتی‌گراد است.
برخی از علائم و نشانه‌های مواجهه با سولفات روی
بدن ما برای عملکرد طبیعی خود نیاز به روی نیاز دارد اما مصرف بیش از حد آن می‌تواند منجر به بروز علائمی همچون تهوع، احساس طعم فلزی در دهان، معده درد، استفراغ و … شود. علاوه براین، تنفس سولفات روی می‌تواند باعث تحریک مجاری تنفسی، حالت تهوع، سرگیجه، تحریک شدید چشم و در نتیجه قرمزی آن را در پی داشته باشد. قرار گرفتن این ماده شیمیایی در معرض پوست باعث ایجاد زخم و تاول می شود.
بیشتر بخوانید: یون سولفات
وقتی سولفات روی وارد بدن می‌شود چه اتفاقی می افتد؟
همانطور که اشاره کردیم، روی یک عنصر ضروری برای پشتیبانی از عملکرد طبیعی بدن انسان می باشد. روی موجود در سولفات در صورت خوردن، استنشاق یا تماس پوستی وارد بدن شده و توسط خون در سراسر بدن حرکت می کند.
آیا سولفات روی در ایجاد سرطان نقش دارد؟
مطالعاتی در رابطه با حیواناتی که در معرض سولفات روی قرار گرفته اند به نتایج متفاوتی منجر شده است. به عنوان مثال، طی آزمایشات اخیری که روی موش ها صورت گرفت این ماده منجر به سرطان و در مقابل، مطالعه‌ای که روی گروه دیگری از موش‌ها انجام شد هیچ شواهدی از بیماری مشاهده نشد. بنابراین دانشمندان به این نتیجه رسیدند که اطلاعات کافی برای تعیین اینکه آیا سولفات روی می‌تواند باعث سرطان در انسان شود یا خیر وجود ندارد.
بیشتر بخوانید: گرید مواد شیمیایی
نکات ایمنی سولفات روی
1. نشت سولفات روی
در صورت نشت سولفات روی، محل را در تمام جهات برای حداقل 50 متر از مایعات و حداقل 25 متر از جامدات خالی کنید. بعد از انجام این کار، مواد بیرون ریخته شده از مخزن را دست نزنید و در صورت امکان نشت را متوقف کنید. نشتی را با یک ورق پلاستیکی یا برزنت بپوشانید تا انتشار آن به حداقل برسد.
2. آتش سوزی با سولفات روی
اگر مخزن واگن ریلی یا کامیون حامل سولفات روی دچار آتش سوزی شد به شعاع 800 متر در همه جهات، محل را ایزوله کنید. در صورت آتش سوزی از مواد شیمیایی خشک، CO2، اسپری آب یا فوم معمولی برای خاموش کردن آن استفاده کنید. توجه داشته باشید که مواد ریخته شده و آتش گرفته را با جریان پرفشار آب در محیط پراکنده نکنید. در صورت امکان، وسایل آسیب ندیده را از اطراف آتش دور کنید.
بیشتر بخوانید: سولفات آلومینیوم
بیشتر بخوانید: کاربردهای سولفات آلومینیوم
شرایط نگهداری سولفات روی
- سولفات روی را در جای خشک و خنک و در ظرف در بسته نگهداری کنید.
- تا حد امکان این ماده را دور از عوامل اکسید کننده مانند آب و رطوبت قرار دهید.
- در مکان نگهداری سولفات روی، از تهویه مناسب برای حفظ غلظت آن فراهم کنید.
- از مصرف تنباکو یا غذا در محل نگهداری سولفات روی خودداری کنید. قبل از غذا خوردن و سیگار کشیدن دست‌های خود را نیز کاملا بشویید.
بیشتر بخوانید: آمونیوم پرسولفات
قیمت و خرید سولفات روی
همانطور که می دانید، از این ماده شیمیایی در صنایع گسترده ای استفاده می شود که درصد خلوص هر یک با توجه به کاربرد آنها متغییر است. علاوه بر در نظر گرفتن درصد خلوص استفاده از مواد شیمیایی با کیفیت تاثیر مهمی در صنعت دارد. بنابراین، هنگام خرید مواد شیمیایی موارد گفته شده را در نظر بگیرید.
شرکت تدارک صنعت کاغذ کرمان از جمله شرکت‌های تامین‌کننده در ایران است که بخش بزرگی از فعالیت‌های بازرگانی خود را به تامین ملزومات و تجهیزات مورد نیاز صنایع سلولزی کشور متمرکز کرده است. با این حال بخشی از مشتریان این مجموعه را واحدهای تولیدی فعال در سایر حوزه‌ها تشکیل می‌دهد.
تهیه انواع مواد شیمیایی نظیر خرید سولفات آلومینیوم از جمله خدماتی است که این مجموعه به مشتریان خود ارائه می‌دهد. همکاری با بهترین تامین‌کنندگان و تهیه ملزومات مورد نیاز بسیاری از تولیدکنندگان بزرگ ایرانی از جمله افتخارات این مجموعه است.
جهت کسب اطلاعات بیشتر و ثبت سفارش با کارشناسان ما تماس حاصل نمایید.
